Suni
Sancı
|
Normal doğum doğal bir süreç olduğu için tıbbi gereksinim
olmadığı sürece eylemin doğal olarak başlamasının beklenmesi uygundur.Ancak
bazı durumlarda doğum kasılmalarını başlatmak yada var olan kasılmaları
desteklemek amacıyla damar yoluyla oksitosin verilmesi işlemi suni sancı
olarak adlandırılır.Oksitosin normalde beyinden salgılanan ve ana görevi
rahim kasılmaları ile sütün memeden dışarı atılmasını sağlayan bir hormondur.Oksitosin
doğumu başlatan ve doğum sırasında rahmin düzenli kasılmasını sağlayan
bir hormondur. Suni sancıda bu hormon damar yolu ile verilip rahim
kasılmaları uyrarılmaya çalışılınır. |
Normal doğum doğal bir süreç olduğu için tıbbi gereksinim
olmadığı sürece eylemin doğal olarak başlamasının beklenmesi uygundur.Ancak
bazı durumlarda doğum kasılmalarını başlatmak yada var olan kasılmaları
desteklemek amacıyla damar yoluyla oksitosin verilmesi işlemi suni sancı
olarak adlandırılır.Oksitosin normalde beyinden salgılanan ve ana görevi
rahim kasılmaları ile sütün memeden dışarı atılmasını sağlayan bir hormondur.
Doğumun yapay olarak başlatılması doğum eyleminin
indüksiyonu olarak adlandırılır. İndüksiyonda en yaygın kullanılan yöntem
suni sancı yani serum ile oksitosin maddesi verilmesidir.İkinci sıklıkla
kullanılan yöntem amniotomi olup amnios zarının doktor tarafından bir alet
ile açılmasıdır.Sık kullanım alanı olmayan diğer yöntemler ise prostaglandin
uygulamaları (ağızdan veya vaginal yol ile verilen prostaglandinler ile rahim
ağzının olgunlaşması ve kasılmaların başlatılması) ,zarların vaginal muayene
esnasında parmakla sıyrılması ve parmak ucuyla meme başı uyarılmasıdır.
Suni sancı hangi hallerde gereklidir?
ü
Doğum
kasılmaları zayıfsa,düzensizse ve kesilmişse,
ü
Plasentada
yetmezlik, rahim içi gelişme geriliği nedeniyle bebek için rahimde kalması
sağlıklı değilse,
ü
Doğuma yakın
su kesesi açıldığı ve 24 saat olduğu halde doğum sancıları başlamamışsa,
ü
Gün aşımında
beklenen doğum tarihinin üstünden 10 gün geçtiği halde eylem başlamamışsa,
ü
Preeklampsi,oligohidramnios
(amnios sıvısının azalması) gibi nedenlerle doğumun başlatılması gerekiyorsa
suni sancı uygulanmaktadır.
Nasıl uygulanmaktadır?
Suni sancı, kural olarak düşük dozda ilacın serumdan verilmesiyle başlar.500
ml serum içine doktorun öngördüğü miktarda synpitan (oksitosin) konulur ve
bir pompa vasıtasıyla dakikada düzenli olarak 1-4 damla verilerek
başlanır.Doz 15 dakikada bir yavaş yavaş arttırılır.Aynı anda bebeğin kalp
atımları ve rahim kasılmaları monitörden (NST) takip edilmelidir.Amaç etkin
ve düzenli rahim kasılmalarının sağlanmasıdır.
Oksitosin yani sunci sancı verilerek elde edilen kasılmalar doğal
kasılmalardan daha sık, düzenli ve şiddetlidir. 4-6 saat oksitosin
verildikten sonra ağrılar başlamazsa veya bebek doğum kanalında ilerlemez ise
daha fazla ısrar edilmez ve sezaryen kararı verilir.
Suni sancı hangi hallerde uygulanmaz?
ü
Yan geliş
gibi bebeğin karında normal durmadığı durumlarda
ü
Baş ve doğum
kanalı arasında uyumsuzluk var ise
ü
Plasenta
aşağı yerleşmişse (previa)
ü
Eski
sezaryenlilerde ,özellikle dikine kesi varsa
ü
4 veya daha
fazla doğum yapmış kadınlarda
ü
Çoğul
gebeliklerde
ü
Makat ile
doğumlarda
ü
Plasenta
yetmezliği varlığında
ü
Geçirilmiş
myom ameliyatı varlığında
Suni sancının komplikasyonları ve riskleri nedir?
ü
Uterusun
aşırı kasılması (hiperstimulasyon): Rahmin oksitosine beklenenden fazla yanıt
vermesidir.Kasılmaların şiddet ve sıklığı fazladır.Kasılmalar 10 dakikada
5’den fazladır ve iki kasılma arası gevşeme süresi 1 dakikadan kısadır.Bu
duruma tetani de denir. Kasılmalar esnasında bebeğe giden oksijen miktarında
azalma olduğu için bebek sıkıntıya girer ve acil sezaryen gerekir.İlacın
verilmesi kesilince düzelme olabilir.
ü
Rüptür
(rahmin yırtılması ): Çok nadir görülür.Geçirilmiş rahim ameliyatı ,doğum
sayısı fazlalığı ,iri bebek,amnios sıvı fazlalığı durumunda görülebilir.
ü
Su
zehirlenmesi: Çok nadir görülür.Oksitosinin su tutucu etkisine
bağlıdır.Yüksek miktarda uzun süre uygulandığında idrar miktarında azalma
ve vücutta su tutulmasına neden olabilir. Şiddetli su tutulması kan sodyum
düzeyinde azalmaya , bilinç bozukluğuna ,kalp yetmezliğine hatta ölüme neden
olabilir.
ü
Fetal
distres: Oksitosin ile elde edilen kasılmalar güçlü, etkin ve düzenli
olduğundan özellikle plasenta fonksiyonlarında bozulma başlayan bebeklerde
sıkıntıya yol açabilir.Bebeğin kalp atım hızında düşme,yavaşlama ile bebeğin
amnios sıvısına kakasını (mekonyum) yapması distres bulgusu olabilir.Yakın
takip ve değerlendirme gerekir.Acil sezaryen gerektirebilir.
ü
Doğum
sonrası kanama: Uzun süren suni sancı uygulanmasından sonra görülür.Doğum
sonrası rahim kasları etkin kasılmaz ve atoni adı verilen tablo ortaya çıkar.
Geri
Sezeryan
nedenleri
Miad
geçmesi
Doğumda
Ve Doğum Sonrası Acil Durumlar
|