Doğumsal Kalp Anomalileri

 

Kalp anomalileri en sık görülen doğumsal anomalidir.Ailede bu tür bir hastalık görülmesi olasılığı arttırmaktadır. Ülkemizde nufus ve kaba doğum hızı göz önüne alındıgında her yıl 10.000-12.000 tane dogumsal kalp hastalıklı bebek dünyaya gelmektedir.Ayrıca bir bebekelerinde kalp anomalisi olan aielerde tekrarlama riski%3 tür. İnsulin kullanan şeker hastası kadınların gebeliklerinde daha sık görülür. Gebeliğin ilk 8 ayında ilaç kullanılması ,rontgen ışınları, kızamıkçık gibi enfeksiyonlar anomali ihtimalini arttırır. Doğuştan gelen kalp anomalileri: Kalp delikleri, damar tıkanıkları, kapak bozuklukları, kalp odacıklarının tam gelişmemesi, ritim problemleri ve kalbe girip kalpten çıkan, akciğere giden damarların anne karnında ters gelişmesi sorunlarından oluşur. Doğuştan gelen kalp anomalilerinin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, akraba evliliği, radyasyon, hamileliğin erken dönemlerinde geçirilen enfeksiyonlar, kromozom anomalileri, annenin diyabet hastası olması, çocuğun Down sendromlu olması ve hamilelik sırasında alkol ve sigara kullanımı gibi faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.

Doğumsal kalp anomalileri ve doğumsal kalp hastalığı nasıl oluşur?

Doğumsal kalp hastalığının oluşumunda genetik eğilim ve çevresel faktörler sorumlu tutulmaktadır..Kalp gebeliğn ilk 10 haftasında oluşur.Kalp anomalileri bu dönemdeki etkilenmelerin sonucudur.Bazı doğumsal kalp hastalıkları kromozom anomalileri ile birliktelik gösterir.Bunların en iyi bilineni down sendromudur.Annenin gebelikte alkol alım ve bazı ilaçların kullanımı doğumsal kalp hastalıgına yol açabilir.Diyabetik annelerin bebeklerinde de doğumsal kalp hastalığı sıklıgı artmıştır.


Doğumsal kalp hastalıkları önlenebilir mi?

Doğumsal kalp hastalıgı multifaktöriyel kalıtım gösteren hastalıklardan olup tamamen önlenmesi mümkün değildir.Olumsuz etkisi bilinen ilaçların kullanımından ve çevresel zararlı etkenlere maruz kalmaktan korunma kısmen yararlı olabilir.Çocugunda doğumsal kalp hastalığı olan aileler ise 4.aydan sonra bebegin kalbini ekokardiyoğrafi kontrol ettirebilir.

Doğumsal kalp hastalıkları anne karnında teşhis edilebilir mi?

Doğumsal kalp hastalıklarının gebelik sırasında tanısı mümkündür.16-18 gebelik haftasında bebeğin kalbi ultrason cihazı ile görüntülenebilir. Doğum öncesi 14. Haftadan sonra fetal ekokardiyografi yapılarak kalp bozuklukları ana karnında teşhis edilebilmektedir. Ancak daha hassas tetkikler 23. Haftada yapılabilir. Gebelikte özellikle 22 gebelik haftasından sonra yapılan ultrasonografi ile kalbin değerlendirilmesi önemlidir. Ultrasonda kalbe ait  dört  odacık görüntüsü kalpte ciddi bir doğumsal problem olup olmadığı konusunda bebeklerin %90 ‘ında sağlıklı bilgi verir. Ultrasonda bir perinatolog tarafından değerlendirilmesi gereken diğer önemli bir görüntü de kalpten çıkan büyük damarların ,aort ve pulmoner arter,doğru konumda olduğunun izlenmesidir. Hem dört odacığın hem de kalpten çıkan büyük damarların değerlendirilmesi  ve normal bulunması bebekte ciddi bir kalp sorunu olmayacağı anlamını taşımaktadır. Gerek duyulduğunda ayrıca uzman bir kardiyolog tarafından “intrauterin fetal dopler” yapılması gerekebilmektedir.

En Sık Görülen Konjenital Kalp Anomalileri Nelerdir?

Patent Duktus Arteriyozus (PDA)  

Tüm doğumsal kalp hastalıklarının yaklaşık %10'u Patent Duktus Arteriyozus (PDA)  dır. Duktus arteriyozus, akciğer atardamarı  ve ana atardamarı ,aorta birbirine bağlayan bir damar yapısıdır. Doğumda  bebeklerin tümünde  duktus arteriyozus (PDA) normal olarak vardır. Normalden farklı olan anne karnındaki kan dolaşımı için bu hayati bir yapıdır. Ancak doğumdan birkaç saat sonra kendiliğinden kapanması gereklidir. Prematurlerde, gebeliğin ilk üç ayında kızamıkçık enfeksiyonu geçiren annenin çocuğunda, gebeliğin son haftalarında  uzun süreli aspirin kullananan annelerde ve oksijen oranı düşük olduğu yerlerde görülme sıklığı çok daha yüksektir.

Ventriküler Septal Defekt (VSD)

 En sık  rastlanan doğumsal kalp hastalığı Ventriküler Septal Defekt (VSD)  dir (%25-30). Kalbin iki ventrikülü) arasında bir açıklık varsa  basınç farkından dolayı sol ventrikülden,  sağ ventriküle çok fazla kan geçecektir.  Akciğerlerden kalbin soluna gelen oksijenden zengin kan sağa geçerek, akciğerlere geri pompalanır. Akciğerlere giden kan miktarı ve akciğer atardamarı  kan basıncı, artar. Bu nedenle daha fazla çalışan kalp büyür.

Atrioventriküler Septal Defekt (ASD)

Kalbin ortasında geniş bir deliğin bulunması halidir. Bu açıklık, kalbin üst ve alt odacıklarını ,atriyum ve ventrikül  ikisini birden ilgilendirmektedir. Bunun yanında her iki atriyum ve ventrikülleri birbirinden ayıran kapakçıklarda ,mitral ve triküspit kapaklar, tam olarak oluşmamıştır ve her ikisi tek ve büyük bir kapakçık şeklindedir. Atrioventriküler Septal Defekt (ASD) , Down sendromu (Mongolizm) ile birliktelik gösterebilir.

Aort Stenozu

Kalbin sol ventrikülü ile ana atardamar olan aort arasında aort kapağı bulunur. Kalbin kasılması ile aort kapağı açılır ve oksijenden zengin kan aorta atılır. Kapak alanı normalde  2,5 cm² dir. Bu alanda  daralma olursa kanın vücuda pompalaması zorlaşacaktır. Aort Stenozu çocuklarda görülen ikinci en sık (%4-7) siyanotik doğumsal kalp hastalığı nedenidir.

Aort Koarktasyonu 

Aorta (ana atardamar) daralmıştır. Kalpten darlığın bulunduğu yere kadar olan kısımda kan basıncı artar. Darlık genellikle, baş bölgesine ve kollara giden damarların aorttan ayrılmasından sonra görülür.

Fallot tetralojisidir

En sık rastlanan siyanotik doğumsal kalp hastalığı (%5-7) Fallot tetralojisidir. 4 ayrı kalp anomalisinin birlikte görülür. Doğumdan hemen sonra, bebeklik döneminde veya çocukluk döneminde ciltte morarma ile ortaya çıkar. Bebekte gelişim normale yakındır, ancak bilinç kaybının da olabildiği ani morarma nöbetleri vardır. 
Ventriküler septal defekt Kalbin iki ventrikülü arasında geniş bir açıklık bulunmaktadır
Pulmoner stenoz  Kan tekrar oksijenlenmek için akciğere gidemez. Darlığa bağlı belirtiler her çocukta farklı olabilir. Asıl önemli olan morarmanın derecesidir.
Sağ ventrikül duvar kalınlaşması. Ventrikül duvarı normale göre daha kalındır.
Aort her iki ventrikül arasında yerleşir. Kan her iki ventrikülden de gelir.

Büyük Arterlerin Transpozisyonu  (Büyük Atardamarların Yer Değiştirmesi)  

Büyük arter transpozisyonu (TGA) yenidoğan da  sık rastlanılan siyanotik kalp hastalığıdır. Büyük arterlerin transpozisyonunda Aort ve pulmoner arter yer değiştirmiştir .. Aort sağ ventrikülden oksijen oranı düşük kanı vücuda gönderirken,  pulmoner arter ise sol ventrikülden oksijen oranı yüksek kanı akciğerlere gönderir.

Yeni doğan bebeklere kalp ameliyatı yapılabilir mi?

Kalp hastalıklarının cerrahi tedavisi günümüzde yenidoğan döneminde de yapılabilmektedir.Operasyon gereksinimi çocugun hastalıgının ciddiyetine bağlı olarak belirlenir.Günümüzde artık bebegin belirli bir kiloya ulaşması gereksinimini yoktur.

                                   Geri 
 

Gelişme geriliği
Gebelikte ihtiyaç duyulan mineral ve vitaminler