Gebelik Öncesi Beslenme

Gebelik  anne ve bebek sağlığını beraber etkileyen bir süreçtir şüphesiz. Anne, beslenmesinden fiziksel aktivitesine, psikolojik durumundan vücut ağırlığına, ilaç kullanımından alkol ,sigara kullanımına kadar yaşamındaki tüm detaylarda bebeğinin gelişimi etkileyebilecek konulara  çok dikkat etmelidir. Günümüzde, annenin gebe iken dinlediği müzik tarzının bebeğin ruhsal gelişimde rol oynadığı belirtilmektedir. Böyle bir durumda anne beslenmesinin bebek için ne kadar çok  önemli olduğu şüphesiz bir gerçektir.

Annenin besin seçimlerinin gebelik  sürecinde çok önemli olduğunu, doğru beslenmenin bebeğin sağlıklı gelişimini sağladığını, birçok hastalık riskini azalttığı bilinmktedir. Fakat bilinmesi gereken çok önemli bir konu, hamilelik öncesi beslenme durumunun da  gebeliğe yansıdığıdır. Gebelik  öncesi dönemdeki vücudun sağlık durumunu etkileyen en büyük etmenlerden biri beslenmemizdir. Vitamin ve mineraller açısından vücut depoları hamilelikte bebek için kullanılmaları için  mutlaka yeterli olmalıdır. Hamilelik süresinde alınan ek vitamin, minerallerin bebeğe en iyi şekilde fayda sağlayabilmesi için annenin vücut depolarının yeterli olması   dönemlidir.

Çocukluk yaşlarda ve  ergenlik dönemde beslenme durumu ileriki yaşlardaki sağlık durumunu etkileyen etmenlerdendir. Bu yaşlarda yetersiz ve dengesiz beslenen geleceğin anneleri, hamilelik dönemlerinde de sorunlar yaşayabilmektedir.

Hamilelik öncesi dönemde beslenmeyi etkileyebilecek risk faktörlerini anne adayı gözden geçirmeli gebeliği  planlanma döneminde bu risk faktörlerine yönelik önlemler belirlenmelidir. Risk faktörlerini  ise şu şekilde sıralayabiliriz;Anemi, Kronik veya metabolik hastalıklar, Besin olmayan yiyecek tüketimi, Beslenme bozuklukları, Fazla egzersiz, Besin desteklerinin fazla kullanımı, Besin alerjisi , Hormon eksikliği, Eğitim azlığı, Gelir azlığı, Motivasyon eksikliği, Beslenme bilgisinin azlığı, Uzun dönem doğum kontrol hapı kullanımı, Obezite, Sınırlı diyet şekilleri, Sigara, alkol, madde kullanımı, Zayıflık.

Folik asit gebelik öncesi kullanılmalı mı??

Gebelik  öncesi dönemde folik asit alım düzeyi, bebekte nöral tüp defektini (bebeğin beyin ve omurilik yapılanmasındaki bozukluk) etkileyen en önemli etmenlerdendir.Günlük 0.4 mg folik asid alımı gereksinimi karşılamaktadır. Folik asit besinlerle de alınabilir fakat bayanlarda alım düzeyi önemli olduğundan tablet olarak 0.4 mg/gün alımı önerilmektedir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, yumurta, brokoli, bezelye, kuru fasulye, fıstık, badem ve maya folik asitin için önemli kaynaklarıdır. Taze sebzelerin saklama koşullarına bağlı folik asit kaybı 3 günde %70’e çıkabilir. Özellikle evde dondurulmuş sebze ve meyvelerde, uzun süre buzdolabında saklandıktan sonra tüketilen sebze ve meyvelerde folik asit kaybı sanılandan da çok fazladır. Sigara içimi, aşırı alkol tüketimi, doğum kontrol hapı kullanımı gibi davranışsal faktörler de vücut folik asit düzeyini önemli bir şekilde etkilemektedir.

Demir kullanımı hamilelik öncesi ne kadar önemli??

Gebelik  öncesi dönemden itibaren demir içeriği düşük, bitkisel yiyeceklerin ağırlıkta olduğu, tek yönlü beslenme tarzını alışkanlık haline getirmiş bayanlarda demir eksikliği sık görülmektedir. Bu annelerin bebeklerinin düşük doğum ağılıklı veya prematüre olma riskleri yüksek belirlenmiştir.Son zamanlarda kırmızı et tüketilmemesi gereken bir yiyecek olarak gösterilmektedir. Oysa kırmızı et tüketim sıklığı ve miktarı doğru olduğu taktirde kaliteli protein, demir, çinko, B12 vitamininin önemli kaynağıdır. Aneminin sık görüldüğü ülkemizde kırmızı et tüketiminin önemli olduğunu bilinmelidir ancak tüketim sıklığı haftada ortalama 2 kez olacak şekilde tüketilmelidir. Karaciğer, kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, kuru kayısı, pekmez, kurubaklagil, tahıllar, kuruyemişler demirin önemli kaynaklarıdır.

Demirin yiyeceklerde ne kadar bulunduğundan çok vücut tarafından gerektiği gibi  kullanılabilirliği önemlidir. Bu nedenle demirin en önemli kaynağı et ve et  ürünleridir. C vitamini demirin vücutta kullanılmasında yardımcı iken , kalsiyum, yüksek miktarda posa, tahıllarda fıtat adlı bileşen, kafein, çay  vb. bileşenler demirin emilimini engellemektedir. Bu nedenle özellikle demir eksikliği oluşmuş kadınlar, demir kaynaklarını tüketirken aynı anda süt ve süt ürünlerini, kafein içerikli kahve, koyu çay tüketmemeye, ekmeklerini kepek ekmeği yerine yulaf, tam buğday ekmeği tüketmeye ve yemeklerinin yanında sebze, meyve gibi C vitamini kaynaklarını tüketmeye özelikle dikkat etmelidirler.

Kalsiyum alınmalı mı??

Kalsiyum özellikler kadınlar  için çok önemlidir. Vücutta kalsiyum düzeyinin yeterli bulunması gebelik döneminde bebeğin kalsiyum kullanımının arttığı aylarda anneyi korur. Gebelikte dişlerin yapılarının bozulması annelere en somut eksiklik belirtisidir.

Günlük kalsiyum ihtiyacı yetişkinler için 1000mg/ gün olarak belirlenmiştir. Bu miktarda kalsiyumu günlük beslenmemizde 2 porsiyon süt/ yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, kuru baklagil tüketerek önemli ölçüde karşılayabiliriz. Gebeliğin  planlanması döneminde veya hamilelikte, süt verme döneminde  doktor kontrolünde ek kalsiyum alarak artan gereksinimi karşılayabiliriz.

Geri 
 

Hafta Hafta Hamilelik Takibi
Boş, Anembriyonik Gebelik, Hamilelik
Sezeryan Nedenleri, Niçin Sezaryen Yapılamıdır?