Gebelik
Ve Kalp Hastalıkları
Gebelikte hızla büyüyen bebeğin ihtiyaçlarını karşılamak ve anneyi doğum
esnasındaki kan kaybına dirençli kılmak amacıyla kalp-dolaşım sisteminde bir
takım değişiklikler meydana gelir.
Gebelikte normal olarak görülen
değişiklikler nelerdir?
Gebelikte kan hacmi artar.Gebeliğin ilk 20 haftasında daha hızlı olmak üzere
tüm gebelik sürecinde kan hacmi hızla artar.Kanın plazma kısmı şekilli
elemanlara göre daha fazla arttığından kan bir anlamda sulanır.
Kalp
debisinde artış olur.Kan hacminin artmasıyla birlikte kalbin dakikada
pompaladığı kan hacmi de artar.Kalp atım hacmi %30-50 artar.Gebelik
ilerledikçe kalp debisi sırtüstü yatarken büyüyen rahmin ana toplardamara
basısından dolayı düşer,yan yatarken artar.İstirahat kalp hızı ortalama
10-20/dakika artar.
Gebelikte kan basıncı değişiklikleri görülür.İlk trimesterde kan basıncı
düşer.Kan basıncında düşme eğilimi ikinci trimester ortasına dek devam
eder,son 3 ay gebelik öncesi değerlere döner.
Gebelikte kalp hastalıkları nda risk nasıl
belirlenir?
Gebelik ve Kalp hastalıkları'nda kalp hastası gebelerin fonksiyonel kapasiteleri 1’den 4’e dek sıralanır;
1-Günlük aktivitelerinde kısıtlama olmayan hastalar.
2-İstirahat ve hafif egzersizde herhangi kısıtlama olmayan,belirgin eforla
sıkıntı hisseden hastalar.
3-Belirgin egzersiz kısıtlaması olan ancak istirahat halinde rahatsızlık
hissetmeyen hastalar.
4-İstirahat halinde dahi sıkıntıları olan,günlük aktivitelerini yapamayan
hastalar.
Bu
sınıflamaya göre kalp hastalarının gebelikte kadın doğum uzmanının yanı sıra
kardiolog gözetiminde fonksiyonel kapasite ve riskleri belirlenir.Gebelik
takipleri dikkatle ve yakın gözlem altında yapılmalıdır.İdealinde hamilelik
öncesi kardiyolojiden gebelik izni alınmalıdır.
Doğumsal kalp hastalıklarında gebelik
nasıl seyreder?
Doğumsal kalp hastalığı olan anne adaylarında gebeliğin seyrini ve annenin
sağlığını etkileyen faktörler vardır.Kanın oksijenlenmesinde yetersizlik olup
olmaması,siyanozun(morarma) olup olmaması,kansızlığın varlığı,ritim
bozukluğunun varlığı,kalp yetmezliği varlığı ve akciğerlerde damar direnci(pulmoner
vasküler direnç) varlığı gebeliği etkiler.Siyanotik kalp hastalıklarında%45,siyanotik
olmayan kalp hastalıklarında %20 bebek kaybı bildirilmiştir.Erken doğum,düşük
ağırlıklı doğum riski yüksektir.Bebekte doğumsal kalp anomalisi riski de
fazladır.
*ASD(Atriyal
septal defekt):
ASD’li
hastalarda şant akımı soldan sağa ve fonksiyonel kapasite 1 ise gebelik iyi
tolere edilir.Çoğunda pulmoner hipertansiyon,siyanoz görülmez.Ancak siyanotik,pulmoner
hipertansiyon gelişmiş ve aritmik olan kadınlarda gebelik önlenmelidir,tolere
edilmez.
*VSD(Ventriküler
septal defekt):
Sadece VSD’i olan kadınlar gebeliği iyi tolere eder.VSD’li annelerin
bebeklerinde konjenital kalp anomalisi riski%20 dir.Doğum sırasında ve
lohusalıkta kan basıncı azalarak pulmoner hipertansiyon varlığında şant yön
değiştirebilir.
*PDA(Patent
ductus arteriosus):
Soldan sağa şantlı PDA’lı kadınlar genelde gebeliği iyi tolere eder.Bazen
kalp yetmezliği gelişebilir.
*Fallot
tetralojisi:
Karmaşık bir kalp hastalığıdır.Annenin hematokriti yüksek ise,arteryel
oksijen saturasyonu düşükse ve bayılmalar varsa risk yüksektir.Hamilelik
tehlikelidir.
*Aort
koarktasyonu:
Hipertansiyon yoksa,kalp yetmezliği ve göğüs ağrısı yoksa gebelik iyi tolere
edilir.Hipertansiyon varlığında gebelik öncesi ameliyat
yapılmalıdır.Gebelikte fiziksel aktiviteler kısıtlanmalı,kabızlık
önlenmeli,kan basıncı kontrolü sağlanmalıdır.
*Eisenmenger
sendromu:
Gebelik önlenmelidir.Anne ölümü %40 olarak bildirilmiştir.Gebelikte bebeğe
ait komplikasyon olasılığı da fazladır.Çoğunlukla gebelik sonlandırılır.
Kapak hastalıklarında gebelik nasıl
seyreder?
Tüm
kapak hastalıklarında kalp kapakçıklarının enfeksiyonunu engellemek için
doğumda infektif endokardite karşı tedbir alınıp antibiotik uygulaması doğum
öncesi ve sonrasında uygulanmalıdır.
*Mitral stenoz(mitral darlık):
Gebelikte en sık görülen kapak hastalığıdır.Çoğu romatizmal kökenlidir.Hafif
mitral stenozda sorun oluşmaz.Fonksiyonel kapasitesi düşük olan,kapak alanı
orta ileri derecede dar olan olgularda gebelikte kalp yetmezliği,ritm
bozukluğu gelişebilir.Bu nedenle orta ve ağır mitral darlığı olan kadınlara
gebelikten korunmaları veya kapak ameliyatı sonrası gebe kalmaları önerilir.
Kapak
alanı 1.5 santimetrekareden geniş olan,fonksiyonel kapasitesi iyi olan
gebeler normal doğum yapabilir.Kapak alanı orta-ileri derecede dar olan
hastalarda eylem yakından izlenmeli ve kalp sürekli monitörize edilmelidir.
*Mitral yetmezliği:
Bulgu
vermeyen kadınlar hamileliği iyi tolere etmektedir.
*Aort
stenozu(aort darlığı):
Kapak
alanı 1 santimetrekareden genişse gebelik iyi tolere edilir.Daha ileri kapak
darlığı varsa gebelikte klinik durum bozulur.Orta-ağır aort darlığında anne
ölümü %15,bebek ölümü %30’ dur.
*Aort
yetmezliği:
Gebelikte iyi tolere edilir.Ağır vakalarda medikal tedavi eklenir.
Diğer
Riskli Gebelik Yazıları (
tıklayın
)
Sezeryan
mı normal doğum mu
|