|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Gebelik Ve |
|
|
Gebelikte İlaç Kullanılması
Gebelikte Kullanılan İlaçlar
(FDA Sınıflaması)
|
ABD ‘de
ilaç kullanımı konusunda yetkili olan FDA (Gıda ve ilaç dairesi) gebelik
sırasında kullanılan ilaçları risklerine göre 5 kategoriye ayırmıştır.Bu
sınıflamaya göre en güvenli olan A kategorisinden çok riskli olan ve
kullanılması kesin riskli olan X kategorisi gibi 5 kategori
bulunmaktadır.Gebelikte kullanılan laçlar daha çok B ve C kategorisindedir. |
Kullandığınız ilaçların hangi gruba ait olduğu ve yapabileceği
anomalilerin hangileri olduğunu belirten bir kılavuz doktorunuzda
mevcuttur ve sizi buna göre yönlendirecektir.
A
Kategorisi |
Hamilelerde yapılan kontrollü çalışmalarda gebeliğin ilk trimesterinde
kullanıldığında fetusta herhangi bir risk oluşturduğu gösterilememiş
(ayrıca ileri dönemlerde kullanıldığında da artmış riske ait kanıt
olmayan) ilaçlar. |
B
Kategorisi |
Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde fetal risk ortaya çıkarmayan,
ancak insanlarda kontrollü çalışma yapılmamış olan ilaçlardır.Bunlar
ayrıca hayvanlarda fertilitede azalma dışında başka etkiler
saptanmasına rağmen, bu bulgunun insanlar üzerinde ilk trimesterde
kullanılarak yapılan kontrollü çalışmalarda saptanmadığı ilaçlar. |
C
Kategorisi |
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda istenmeyen etkiler saptanan
ancak insanlarda kontrollü çalışma yapılmamış olan ilaçlar yada hayvan
ve insanlar üzerinde hiç çalışılmamış ilaçlar.
Bu
kategorideki ilaçlar hamilelikte sadece gerçekten gerekli olduğunda
yani yararın zararından fazla olduğu durumlarda verilmelidir. |
D
Kategorisi |
Fetus üzerinde olumsuz etki riski yarattığı konusunda kanıtlar olan
ancak gebe kadınlarda kullanımından elde edilecek yararın bilinen bu
riske karşın kabul edilebilir olduğu ilaçlar.
Örneğin anne adayının hayatını tehdit eden ciddi bir hastalık sırasında
kullanılması gereken ilaçlar |
X
Kategorisi |
Hayvanlarda veya insanlarda yapılan araştırmalarda fetal anomalilere
neden olduğu kesin kanıtlanmış yada deneyim ve gözlemlerde fetusta risk
yarattığı konusunda kanıtlar bulunan ilaçlar ile gebelikte kullanımında
ortaya çıkabilecek olan zararın olası yararından fazla olduğu bilinen
ilaçlar.
Bu tür ilaçlar gebe yada gebelik şüphesi olanlarda kesinlikle
kontrendikedir. Kesinlikle kullanılmamalıdır. |
GEBELİKTE
ANTİBİYOTİK KULLANIMI
-
Antibiyotiklerin
kullanıldığı gebelik haftası,alınma miktarı ve ne sebeple alındığı en
önemli kriterlerdir.
-
Penisilin,sefalosporin
ve eritromisin hamilelikte kullanılan en güvenli antibiyotiklerdir.Bazı
antibiyotiklerin kullanımı esnasında vitamin emilimlerinin bozulması söz
konusu olduğundan bu vitaminlerin gebede takviyesi gerekir.
-
Klinik olarak
gebeliği izleyen hekim antibiyotik seçimi ve dozuna karar vermelidir.
GEBELİKTE
ASPİRİN KULLANIMI
Hamilelik
sırasında değişik sebeplerden dolayı aspirin
kullanılabilmektedir.Bazen kalp hastalıkları sebebi ile kardiologlar
tarafından tüm gebelik boyunca düşük doz aspirin tavsiye
edilebilmektedir.Ayrıca bazı kadın doğum uzmanları, faydası ve etkisi çok
tartışmalı olsa da,gebeliğin belirli dönemine kadar preeklampsi veya anne
karnındaki daha önce olan tekrarlayan bebek kayıplarını engellemek için
düşük doz aspirin önermektedirler.
Yapılan çalışmalar düşük miktarda (günde 80 mg) alınan aspirinin
anneye ve bebeğe herhangi bir yan etkisi olmadığını göstermektedirler.Fakat
yüksek doz ve özellikle de gebeliğin son 3 ayında aspirin kullanımının
bebeğin kalbinde yapısal bozukluklara sebep olduğu bilinmektedir.Bu
sebepten dolayı ,aspirinin kesin kullanımı gerekiyor ise , düşük doz
alınmalı , kardioloji uzmanı gözetiminde kullanılmalı ve aspirin kullanan
annelerin çocukları doğum sonrası kalp açısından kontrol edilmelidirler.
Aspirinin kullanımı emzirme sırasında da sakıncalı olabilmektedir.Süte
az miktarda geçmekte ve alınımından 3 saat sonra sütte en yüksek miktarda
bulunmaktadır. Bebeğe süt ile geçip kanındaki trombosit fonksiyonunu
bozabilmekte ve en önemlisi de Reye Sendromu olarak isimlendirilen ciddi bir
yenidoğan hastalığına sebep olabilmektedir. Lohusada ve emziren annede ağrı
kontrolü için bir ilaç alınması gerekiyor ise bu aspirin olmamalı ve
mümkünse parasetamol türevi bir ağrı kesici tercih edilmelidir.
Hamilelikte İlaç
Kullanımı Hakkında Sık Sorulan Sorular.
İlaç kullanımına ne
zamandan itibaren dikkat edilmesi gerekiyor?
Herhangi
bir doğum kontrol yöntemi kullanmayan bir kadın menstrual siklusun
ikinci yarısında gebe olduğunu düşünerek gerekli önlemleri almalı ve
kendine zarar verecek şeylerden kaçınmalıdır.
Baba adayının kullandığı ilaçlar da hamileliği
etkiliyor mu?
Baba
adayının aldığı birçok ilaç da gebeliğe etki eder. Gebelik öncesi
dönemde erkeğin kullandığı ilaçlar spermi direkt olarak etkiler. Bu
durumun bebekte doğumsal anomalilere neden olduğunu gösteren çalışmalar
var. Bazı ilaçlar ise meniye karışarak cinsel ilişki sırasında annenin
rahim ağzından emilir ve gelişmekte olan embriyoya zarar verebilir.
Ancak tabii ki bu konuda daha fazla bilimsel araştırmaların yapılması
gerekmektedir.
Gebelikte ilaç kullanırken nelere dikkat etmeli?
Doktora
danışmadan kullandığınız, yan etkisi az olan ve reçetesiz satılan birçok
ilaç gebelik sırasında kullanıldığında gelişmekte olan bebeğe zarar
verebiliyor. İlaçlarını gruplayacak olursak karşımıza şu sonuçlar
çıkıyor.
- Alerji için kullanılan birçok ilaç doğumsal
anomalilere yol açar. Gebeliğin ilk üç aylık döneminde bu ilaçların
kullanılmaması ve doktora danışılması gerekir.
- Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçları kullanmadan
önce hekime danışmalısınız. Gerekli durumlarda asetominofen türevi
ilaçlar kullanılabilir.
- Öksürük için kullanılan birçok ilacın da gebelikte
güvenilirliği konusunda kesin bilgiler yoktur. Özellikle gebeliğin ilk
üç ayında bu ilaçları kullanmaktan kaçınmak gerekir.
- Mide ekşimesi ve hazımsızlık için kullanılan
ilaçların gelişmekte olan bebek üzerinde olumsuz etkileri
gösterilmemiştir. Bu ilaçlar hekime danışılarak kullanılabilir.
- Mide bulantısı için kullanılan ilaçlardan mümkün
olduğu kadar sakınmak gerekir. Bunlar gelişmekte olan bebeğin iskelet,
dolaşım ve sindirim sisteminde anormalliklere neden olabilir.
- Kabızlık için kullanılan ilaçlar ancak doğal
önlemler ile bağırsak problemlerinin çözülemediği durumlarda hekime
danışarak kullanılabilir.
- Yüzeyel olarak kullanılan kaşıntı giderici, lokal
anestezik gibi ilaçlar sistemik alınmadığı sürece gelişmekte olan bebeğe
zarar vermez, ancak hekime danışarak kullanılmalıdır.
- Birçok kadının menstrual kanama bittikten sonra
kullandığı vajinal duşlar, birçok hekim tarafından gebelik dışında da
kullanımları önerilmeyen ürünlerdir. Bunlar gebelik öncesi dönemde
kullanıldığında enfeksiyon riskini ve düşük ihtimalini artırır. Bu
duşların bir kısmı embriyoya toksik olabilecek maddeler içerdiğinden
doğum kontrol yöntemi uygulanmadığı dönemlerde kesinlikle
kullanılmamalıdır.
Hamilelik öncesinde sağlık
sorunlarına bağlı ilaç kullanan anne adaylarının dikkat etmesi gereken
noktalar nelerdir?
Hipertansiyon,
şeker hastalığı ve epilepsi (sara) gibi sürekli ilaç kullanımını
gerektiren durumlarda doğum kontrol uygulaması kesilmeden önce gebelik
döneminde anne adayının önceden varolan sağlık probleminin tedavisine
nasıl devam edileceği belirlenmelidir. Gebelik öncesinde kullanılan
ilaçların birçoğu gebelik döneminde kullanılamaz. Gebelik dönemi anne
adayının kullandığı birçok ilacın dozunun tekrar ayarlanmasını
gerektirir. Anne adayını gebelik öncesindeki sağlık problemi sebebi ile
takip eden doktor ve gebeliği takip edecek olan jinekolog beraber
değerlendirmeli ve gebeliği süresince beraber takip etmelidir.
İlaçları gebelik
dönemindeki risklerine göre sınıflandırabilir misiniz?
İlaçlar
gebelik dönemindeki etkilerine göre 4 kategoriye ayrılırlar:
- Kategori A; Bu kategorideki ilaçlar gebelik
sırasında kullanıldığında herhangi bir sakınca olmayan ilaçlardır,
örneğin vitaminler önerilen dozlarda kullanılabilir.
- Kategori B; Bu kategorideki ilaçlar gebelik
sırasında kullanımlarında çok ciddi risk içermeyen ilaçlardır. Gerekli
olduğu durumlarda doktor kontrolü altında kullanılabilirler.
Enfeksiyonların tedavisinde kullanılan penisilin grubu ilaçlar bu
kategoridedir.
- Kategori C; Bu kategorideki ilaçlar gebelik
sırasında kullanımlarındaki zararlı etkileri kesinleşmemiş ilaçlardır.
Hayvan deneylerinde ilaçların zararlı olabileceğine dair veriler elde
edilmiştir.
- Kategori D; Bu kategorideki ilaçların gebelik
sırasında kullanılması bebek için risk oluşturur. Epilepsi tedavisinde
kullanılan bazı ilaçlar gibi mutlaka kullanılmaları gerektiğinde, anne
adayının ve bebeğin sağlığı açısından yarar zarar durumu
değerlendirilerek karar verilir.
- Kategori X; Bu kategorideki ilaçlar gebelik
sırasında kesinlikle kullanılmaması gereken ilaçlardır.
Geri
Mantar
Grip
Hafta
Hafta Gebelik
Hamilelikte
Allerji Ve Alerji Tedavisi
|
|
|
|
|
|
|
e-gebelik.net
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Site içi arama
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
webmaster
|
|
|