|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rahim İçi Araç (RİA ,Spiral) |
|
|
Spiral Ne Zaman Ve Nasıl?
Spiral (RİA) nasıl uygulanır?
RİA takılması (spiral takılması) zor bir işlem değildir.Jinekolojik muayenede olduğu gibi spekulum takılarak serviks (rahim ağzı) görünür hale getirilir ve antiseptik
solüsyon ile silinerek temizlik yapılır.Serviks tek dişli adı verilen bir
alet ile tutularak çekilir ve uterus düz pozisyona gelir. Daha sonra
histerometri adı verilen bir alet rahim ağzından rahim içine itilerek rahmin
boyu ölçülür.Rahim küçük ise küçük boy RIA uygulanır.Yerinde olup olmadığını
kontrol etmek için ultrasonografi ile takıldıktan sonra kontrol edilmelidir.
En uygun takılma zamanı nedir?
Genellikle adetin bitmesine yakın,kanamanın azaldığı fakat bitmediği dönemde
takılır. Bazı doktorlar ise kanamanın yoğun olduğu adetin 2-3’üncü günü
spiral takmayı tercih etmektedirler.
Bunun sebebi, hastanın gebe olmadığından emin olmak ve rahim ağzının biraz
açılmış olması nedeniyle hastanın acı hissetmemesidir.
Ancak adetli iken spiral
mutlaka takılmalıdır görüşü geçerli değildir.Doktor uygun görür ise ve
gebelik riski olmadığına kanaat getirse adet dışında da takılabilmektedir.
RİA doğum ya da sezaryen sonrası, veya kürtajdan sonra da takılabilir.
Spiral nasıl takılır endişesi ile tabii ki taktırmış olan kadının bir süre
sonra spiral nasıl çıkarılır korkusu yersizdir.
Takıldıktan sonra hangi şikayetler oluşabilir?
Spiral takılırken veya takıldıktan hemen sonra kramp tarzında kasıklarda
ağrılar olabilmektedir. Bunlar normaldir ve geçicidir. Genelde spiral
takıldıktan sonra ilk bir kaç ay hafif şikayetler devam etse de , kadınların
büyük bir kısmı kısa sürede spirale alışırlar. Ara kanamalar ve adet
sırasında ağrılar da birkaç ay kadını rahatsız edebilmektedirler. İlk birkaç
ay adet aralarında lekelenme tarzında kanamalar olabilir. Adet kanamalarının
10 güne kadar sürmesi normaldir. Kullanıcıların %70'i herhangi bir
rahatsızlık yaşamazlar. Bazen rahim takılan spirali dışarıya atabilir. En sık RİA kullanımın ilk 3 ayında görülmektedir.Bu sebepten dolayı anormal ve fazla
kanama varlığında doktor muayenesi gerekmektedir.
Takıldıktan sonra ne sıklıkla kontrol
edilmelidir?
İlk kontrol spiral hemen takıldıktan sonra ultrasonografi ile yerinde olup
olmadığına bakılması ile yapılmaktadır.Bundan sonraki kontrol 3 ay sonra
yapılır. Bu kontrolde spiralin yerinde olup olmadığına ve herhangi bir
enfeksiyon bulunup bulunmadığına bakılacaktır. Her şey normal ise 6 ayda bir
yapılan rutin jinekolojik muayeneler sırasında tekrar kontrol edilecektir.
Spiralin yan etkileri nelerdir?
Spiral, iyi hasta seçimi ve uygun takılma tekniği uygulandığı takdirde,
çekildikten sonra kısırlık sorununa yol açmaz. Bir sorun nedeniyle spiral
çekilse bile, daha sonraki doğurganlık oranlarının normal olduğu
bildirilmektedir. Bu, daha çok tek eşi bulunan kadınlar için geçerlidir.
-
En çok spiral
çekilmesini gerektiren şikayetler kanama ve adet sancısının artmasıdır.
Spiral takılmasını izleyen bir yıl içinde, bu nedenlerle % 5-15 oranda
hastanın spirali çekilmektedir. Progesteron salgılayan spirallerde, bu
sorun pek görülmez. Bu nedenle, aşırı kanaması ve sancısı olan hastalarda
progesteron salgılayan spiraller tercih edilmelidir. Ancak progesteron
salgılayan spirallerde, uzun dönemde rahim iç tabakasında incelme olduğu
için, bu hastalarda zaman zaman lekelenmeler görülebilir. İlk birkaç ay
sancı şikayetleri biraz daha fazla olduğu için, bu dönemde bir tür ağrı
kesici (nonsteroid antienflamatuvar ) kullanmak yararlı olacaktır.
-
Bakırlı spiraller
takıldıktan sonra, adet kanaması yaklaşık % 55 oranda artar. Ayrıca, kanama
süresi birkaç gün uzar. Uzun süre spiral kullanan hastalarda, zaman zaman
demir ve hemoglobin düzeyi kontrol edilmelidir. Progesteron salgılayan
spirallerde ise, kanamanın azalması ile sivilceler ve tüylenme görülebilir.
-
Bazı hastalar vaginal
akıntıdan şikayetçi olabilir. Bu durumda bir enfeksiyon olup olmadığı
araştırılarak, spirali çıkarmadan uygun tedaviyi yapmak gerekir.
-
Uzun süre spiral
kullananlarda, rahim ve rahim ağzı kanserlerinde azalma görüldüğü
saptanmıştır. Muhtemelen bunun nedeni, hücresel tepkileri etkileyen
birtakım biyokimyasal düzenlemelerdir.
-
Spirale bağlı
enfeksiyon, genellikle iyi takılma tekniği uygulanmayan hastalarda ve daha
çok ilk 3-4 ay içerisinde görülen bir durumdur. Bu nedenle, spiral
takılmadan 1 saat kadar önce koruyucu antibiyotik kullanımı uygun olabilir.
Ancak cinsel yolla bulaşan hastalıklar yönünden düşük risk grubundaki
kadınlarda, bunun fazla bir yararı yoktur.
Spiral takılı iken hangi durumlarda
doktoru hemen aramalısınız?
ü
Adetin
gecikmesi
ü
Şiddetli
kanamalar
ü
Şiddetli
kasık ağrısı ya da kramplar
ü
Açıklanamayan ateş ve titreme
ü
Kötü kokulu
akıntı
ü
İlişki
sırasında erkeğin spirali hissetmesi. Spiral yerinden oynamış anlamına
gelebilmektedir.
Spiral ne zaman ve nasıl çıkartılır ?
Spiralin çıkartılması çok basit ve ağrısız bir
işlemdir.Spiral çıkarılması işlemi için tercihen adet döneminde çıkartılır. Spekulum takıldıktan sonra bir
alet yardımı ile doktor görünen ipinden tutup spirali çıkartmaktadır.Bazen
spiral rahim içine yapışabilir veya spiralin ipi koptuğundan veya içeri
kaçtığından dolayı görülmeyebilir. Bu gibi durumlarda kürtaj benzeri bir
işlem ile özel bir küret yardımıyla çıkartılmaktadır. Kürtaj benzeri işlem de
çıkartılması için yeterli olmaz ise histereskopi yardımı ile
çıkartılmalıdır.
Spiral kısırlık yapar mı? Doğurmamışlara
spiral takılır mı?
Spiral kısırlık yapmaz. Fakat spiral genital organlardaki enfeksiyon riskini
arttırır.Bu enfeksiyon eğer tedavi edilmez ise rahim, yumurtalıklar ve
tüpleri de kapsayacak şekilde yapışıklıklar yapabilir .Bu yapışıklıkların
sonucu olarak yumurtanın sperm tarafından döllenmesi ve sonuç olarak kısırlık
meydana gelebilmektedir. Aynı sebeplerden dolayı doğurmamışlara korunmaya
yönelik spiral ilk tercih olarak tavsiye edilmemektedir. Ancak hastada ciddi
bir problem yok ise ,takiplerine düzenli gidiyor ise,riskleri hakkında
bilgilendirilmişse doktor uygun gördüğü taktirde doğurmamışlara da spiral
uygulamak mümkündür.Yine de ilk tercih olmamalıdır.
Aklınızda bulunsun!
Ø
İstenmeyen gebeliklere karşı korunma, spiral takıldıktan hemen sonra başlar.
Ø
Adetler
daha uzun ve daha fazla miktarda olabilir; tampon kullanılabilir (progesteron
salgılayan spirallerde bu soruna rastlanmaz).
Ø
Spiral
takıldıktan sonraki ilk aylarda pelvik enfeksiyon riski biraz artar.
Ø
Vagina
mukozası yoluyla bulaşan enfeksiyonlara karşı ayrıca prezervatif kullanmak
gerekir.
Ø
Spiral
takılı olanlarda dış gebelik görülebilir.
Ø
Spiral
kendi kendine düşebilir ya da aşağı sarkabilir. Şiddetli kasık ağrısı ve
anormal kanama varlığında kontrol zamanı beklenmeden doktora
başvurulmalıdır.
Ø
Spiralin
süresi dolduğunda çıkarılır.Tercihen 2 ay dinlenme periyodu konulur ve bu
arada smear kontrolü yapılır. Ardından yeni spiral uygulanır.Doktorunuz uygun
görürse ara vermeden yeni bir spiral hemen takılabilinir.Doktorunuzdan
veya Ana Çocuk sağlığı Aile Planlaması Merkezi nden de detaylı bilgi
alabilirsiniz
Geri
Pelvik
enfeksiyon
Adet
düzensizliği şekilleri nelerdir
|
|
|
|
|
|
|
e-gebelik.net
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Site içi arama
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
webmaster
|
|
|