40 Yaş Üstü Kadınlarda Korunma

40 yaş ve üstü kadınlarda görülen istenmeyen gebeliklerin istenmeyen sonuçları da beraberinde riskler  getirmektedir.Kadının  doğurganlığı yaşın ilerlemesi ile paralel olarak azalmakta, ancak korunma gereksinimi menopoza kadar devam etmektedir. Öte yandan istenmeyen gebelikler ileri yaşlarda çok önemli sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. İleri yaş gebelikler, hem anne hem de bebek açısından yüksek  risk taşımaktadır. Yine ileri yaş doğumlarda bebek ölümleri, genç annelerin bebeklerine göre üç kat daha fazladır. Bunun yanı sıra 40 yaş sonrası dönemde düşük ve sakat doğum riski de artmaktadır. Bu nedenle seçilecek korunma yönteminin etkinliğinden emin olunmalıdır.

40 yaş ve üstü kadınlar için spesifik bir korunma yöntemi yoktur, ancak doktor kontrolünde kişiye özel yöntemin belirlenmesi gerekmektedir.Adet gecikmesi nedenleri 40 yaş üstü kadınlarda iyi değerlendirilmeli ve eğer 40 yaş üstü ve menopoz öncesi kadınlarda adet gecikmesi nedenleri şüphe uyandırıyor ise akla tabii ki bir gebelik durumu gelmelidir.

Takvim yöntemi bu dönemde güvenli midir?

Kadının yaşının ilerlemesi ile birlikte yumurtlama bozuklukları başlamaktadır.Takvim yöntemi ile yumurtlama gününü sağlıklı bir şekilde hesaplamak mümkün olamamaktadır.Ayrıca ileri yaşlarda gözlenen hormonal dengesizlikler ve menopoz öncesi şikayetler  nedeni ile vücut ısısı ve salgılarda değişimler gözlenebileceği için, vücut ısısı ve rahim ağzı salgılarının izlenmesi gibi yöntemler bu yaşlarda güvenli değildir. Takvim yöntemi bu dönem için uygun bir yöntem değildir.

Bariyer yöntemlerinin bu dönemde ne kadar doğrudur?

Bu dönemde bariyer yöntemlerinin kullanımı mümkün olabilmektedir, fakat  bu yöntemlerin koruyuculuğunun düşük olduğu da unutulmamalıdır.  40 yaş üstü kadınlarda  vajinal kuruluğa bağlı yakınmalarda sperm öldürücü vajinal tablet, fitil veya jellerin yararlı etkisi görülebilir. Bunların cinsel birleşme sırasında geçici bir kayganlık sağlaması ile cinsel ilişki daha ağrısız ve rahat olabilmektedir. Ayrıca vajinal kuruluğa bağlı enfeksiyonlara ve tahrişe direnci azalan vajen dokusunun korunması açısından yararlıdır. İleri yaştaki kadınlarda vajen kaslarındaki gevşeklik diyafragmanın , servikal başlığın kullanımını güçleştirebilir.Genelde bunların uygulanması ile kadınlar rahat edemezler , cinsel ilişki sırasında sıklıkla ağrı görülmektedir.

Doğum kontrol haplarını kullanmak mümkün mü?

İlerleyen yaşın getirdiği hipertansiyon ,damar sertliği gibi şikayetlerden dolayı doğum kontrol haplarını bu dönemde kullanmak bazı riskler getirmektedir. 40 yaş üstünde  östrojen içeren doğum kontrol hapları ancak doktorun önerisi ile alınmalıdır. Sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları (minipill) bu dönem için uygundur ve östrojen içeren  doğum kontrol haplarının getirdiği sistemik yan etkileri taşımazlar,henüz ülkemizde yoktur.Son yıllarda çok düşük doz  hormon hapları geliştirilmesi ile bazı hekimler bu dönemde kalp ve damar problemi olmayan kadınlara kanserden koruma, kemik erimesini önleme ve adet dönemini düzenleme gibi ekstra faydalar da sağlayabileceğini göz önünde bulundurarak doğum kontrol haplarını önermektedirler.

Spiral (RİA) bu dönem için uygun bir yöntem midir?

Spiral bu dönemde kullanım kolaylığı, östrojen hormonuna bağlı riskler olmaması sebebi ile  rahatlıkla kullanılabilmektedir. Fakat 40 yaş üzerinde  spiral takılan kadınlar daha sık kontrol edilmelidir. İleri yaşlarda  görülen düzensiz kanamalar, rahim içi kalınlaşması  ve myom gibi sebeplerden dolayı kanama miktarı artabilmektedir ve bazen kanamanın altındaki sebepleri maskeleyebilmektedir. 40 yaş üstü kadınlarda spiral ve düzensiz kanamalar var ise mutlaka bir ultrasonografi ile uterus (rahim ) ve endometriyum (rahim içi) değerlendirilmeli,kanama devam ediyor ise spiral çıkartılmalıdır.

Hormonlu spiral (Mirena)  kullanılabilinir mi?

Yeni geliştirilen bu yöntem, hormon salgılayan spiral olarak bilinmekte ve 5 yıl süreyle etki göstermektedir. Salgılanan hormon sadece rahim içerisinde etki göstermektedir. Yumurtalıklar normal fonksiyonunu sürdürdüğü için, hormonal dengesizlik olmaksızın gebelikten çok etkili bir korunma mümkün olur. Bakırlı spirallerin aksine kanamayı azaltır ve enfeksiyonları engeller. Güvenilir ve etkili korumanın yanı sıra, 40 yaş ve sonrasında daha sık görülen aşırı ve düzensiz adet kanamalarını tedavi edici etkisi de bulunmaktadır.

Ön kol derisi altına takılan implantlar ne kadar güvenlidir?

3 yıl kadar etkinliği olan ve küçük bir cerrahi müdahale ile ön kol derisi altına takılan  progesteron hormonu içeren bu çubuklar ile güvenli bir korunma sağlanmaktadır.Kanamayı azaltırlar . En büyük dezavantajı maliyeti ve baş ağrısı gibi sistemik şikayetleridir. Bazı kadınlar bu dönemde zaten azalmış olan libidolarının (cinsel dürtü)  implatın uygulanmasından sonra daha da azaldığını ifade etmektedirler.Bunlara rağmen menopoz öncesi dönem için uygun bir yöntemdir.

Gebeliği önleyici iğneleri yaptırabilir miyim?

Ayda bir uygulanan iğneler östrojen ve progesteron içerdiklerinden dolayı yan etki ve riskleri doğum kontrol haplarına benzemektedir. 40 yaşın üzerindeki kadınlar sigara kullanmıyorlarsa kalp damar problemleri ,sistemik hastalıkları yok ise doktor önerisi ile ayda bir bu iğneleri yaptırabilirler.Bazı doktorlar östrojen içermeleri nedeniyle, cinsel metabolizma ve kardiyovasküler sistem üzerinde olumlu etkilerini de göz önünde bulundurarak kullanımlarına izin vermektedirler. Ancak  aylık iğneler bu dönem için hiç bir zaman ilk tercih edilecek yöntem değildir.

Üç aylık olan iğneler ise sadece progesteron  hormonu  içermektedir. İleri yaştaki kadınlar tarafından rahatlıkla kullanabilirler. Rahim içi ve yumurtalık kanserine karşı koruyucu etkisi vardır. Emzirenler de kullanabilir. Adet düzensizliğine sık rastlanması ve iğne bırakıldıktan sonra hemen düzenin sağlanamaması  olumsuz yönleridir.

Sterilizasyonu (kısırlaştırma) tavsiye eder misiniz?

Genelde bu dönemde çiftler ailelerini tamamlamış oldukları için en çok tavsiye edilen yöntemdir.Kadınlarda laparaskopi ile  hastanede uzun süre kalmadan  tüplerin bağlanması veya erkekte  lokal anestezi ile vazektomi yapılması önerilmektedir. Gebelikten kesin korur, ancak geri dönüşümü yoktur. Eşlerin kararlarını sağlıklı ve kesin olarak vermeleri gerekir. Az da olsa cerrahi müdahalenin getirebileceği riskleri unutmamak gerekmektedir.


 

  Geri 

Spiral ile ilgili genel bilgiler
Takvim yöntemi kullanımı, adet gecikmesi nedenleri

 

! Yasal Uyarı !
 
 www.kurtaj.info
 
 www.genitalsigil.net