Dudak Damak Yarığı
Tavşan dudak

 

Halk arasında ‘tavşan dudak’ olarak bilinen dudak damak yarığı, doğumsal bir bozukluktur ve kalıtımsaldır. Dudak - damak yarıkları her 600 - 800 doğumda 1 sıklıkla görülen doğumsal bir anormalliktir. Bu yarıklar tek taraflı, çift taraflı, tam ya da kısmi olabilirler. Akraba evlilikleri, stres, geç yaşta çocuk doğurma, radyasyon, annenin diabetik olması, beslenme bozukluğu, sendromlar gibi çeşitli nedenlerle oluşabilir. Anne karnı içindeki hayatın 5-14. haftaları arasında, dudak damak bölgesinde oluşan dolaşım bozukluğu nedeni ile üst damağı oluşturacak olan üç parça, doğru birleşip kaynaşamaz ve dudak damak yarıkları oluşur. Bu bozukluklar tek taraflı, çift taraflı ve ender olarak orta hatta da görülebilir. Sadece dudağı etkilemiş olabileceği gibi damağa kadar da devam edebilir.  Bu anormallikle karşılaşan aile konu hakkında ayrıntılı bilgisi olmadığından genellikle derin bir hayal kırıklığı ve korku yaşar. Oysa günümüzde çeşitli tıp branşlarının katılımı ile bir takım çalışması sürdürülerek bu çocukların tedavileri ve tamamen normal bir kişi olarak hayatlarına devam etmeleri mümkündür.

Dudak damak yarığı ne tür bir bozukluktur ve ne sıklıkta görülür?

Bebeğin anne karnında yüzü oluşurken burun tabanında üst dudakların birleşemesinden dudak yarığı oluşur. Bu anormallik arkada, ağız içindede devam ederse damaktada yarık meydana gelir. Dudak yarığı tek ya da iki taraflı olabildiği gibi damak yarığı ile de beraber olabilir. Bazen de dudak yarığı olmaksızın sadece damak yarığı oluşabilir

Dudak damak yarıklarının sebebi nedir?

Bu doğumsal anomalinin tek bir sebebi yoktur; genetik faktörler rol alabildiği gibi, akraba evliliği, gebelikte geçirilen viral enfeksiyonlar, bazı vitamin eksiklikleri, gebelikte annenin sigara veya alkol kullanımı gibi pek çok nedenden ötürü de bu anormallik oluşabilir.

İlk çocukları dudak damak yarığı ile doğan sağlıklı anne babanın ikinci çocuklarında da  bu anomalinin görülme olasılığı var mıdır?

Birinci çocukta dudak damak yarığı olan sağlıklı anne babanın ikinci çocuklarında dudak damak yarığı görülme olasılığı %4 oranındadır. Anne babadan birinde de dudak damak yarığı varken ilk bebek anomalili doğmuşsa, ikinci çocukta anomaliye rastlanma riski %16 dır. Yani diğer bir değişle ikinci bebek %84 ile %96 arasında normal olacaktır.

Dudak damak yarığı gebelik esnasında anlaşılabilir mi?

Dudak damak yarığı çok küçük ise ve bebeğin duruşundan dolayı beğin yüzü anne karnında iyi gözlenmemeiş ise her zaman tespit edilmeyebilir. Bebekteki birçok anormallik ultrasonografi tetkiki ile anlaşılabiliyor iken dudak damak yarıklıların ancak %25-30 kadarı fark edilebilmektedir. Günümüzde detaylı ultrasonografi ile dudak damak yarığı tespiti de yapılmaya çalışılmaktadır. Anne karnında dudak damak yarığı teşhisi konmuş olması gebeliğin seyrini ve takibini değiştirmemektedir. Aşağıda 3 boyutlu ultrasonda tespit edilmiş bir "dudak damak yarığı" ( okla işaretli) görüntüsü verilmiştir.

Dudak damak yarığı ile doğan bir bebek için ne yapılmalıdır?

Bu bozukluk tek başına ölümcül değildir ve çaresi vardır. Eşlik eden başka bozukluklar olabilir. Bazı kalp rahatsızlıkları, el ve ayaklarda şekil bozuklukları, kafatası ve beyin bozuklukları ya da genetik organ bozuklukları bu rahatsızlığa eşlik edebilir. Dudak damak yarığı ile doğan bebek öncelikle bir çocuk doktoru tarafından ayrıntılı şekilde muayene edilmeli, bebek dudak damak yarığına eşlik eden diğer bozukluklar açısından değerlendirmelidir. Sonrasında plastik cerrah, kulak burun boğaz uzmanı, ortodontist, çocuk genetik uzmanından oluşan kleft ekibi tarafından takip edilmelidir.


 

                                   Geri 
 

Gelişme geriliği
Gebelikte ihtiyaç duyulan mineral ve vitaminler