Gebelikte Hemoroid (Basur)
Hamilelikte Hemoroid Tedavisi
 

 Hemoroid , Basur nedir?

Makat etrafındaki toplar damarların varisidir.Hemoroidin ana nedeni kabızlıktır  ve kalıtımsal özellikler taşımaktadır. Hemoroidli hastaların çoğunda  uzun süren kabızlık vardır ve ailede birçok hemoroidli şahıs bulunmaktadır.  Hemoroid hastalığı toplumda çok yaygın bulunmaktadır.Halk arasında basur , meme, mayasıl olarak isimlendirilmektedir.

 Kaç çeşit hemoroid , basur vardır?

Makat bölgesinde 3 ana toplar damar ağı mevcuttur.Bu damar ağlarının bir tanesi solda, iki tanesi sağdadır. Bunlara toplardamar yastıkları denir.Kabızlık nedeni ile bunlar genişler ve iç hemoroidleri oluşturur. Zamanla bunlar makat dışına sürüklenir ve dışkılama esnasında dışarı sarkar.

.
 İÇ HEMOROİD DERECELERİ:

1.derece: Makattan çıkmayan (sadece kanama yapan) memeler.
2.derece: Dışkılama ve ıkınma esnasında dışarı çıkan ve kendiliğinden içeri giden memeler.
3.derece: Dışkılama ve ıkınmakla dışarı çıkan ve sonra elle geri itilen memeler.
4.derece: Geri itilmeyen memeler.

Diğer bir tür ise en sık görülen hemoroid olup dış kısımda oluşan, genelde birden fazla olan meme şeklindeki dış hemoroidlerdir  ve en çok sıkıntıyı bunlar yaratmaktadır.

 Hemoroidin gebelerde belirtileri nelerdir?Gebelikte basur ve gebelikte hemoroid ne gibi şikayetlere yol açar?
 
Gebelik başlı başına  hemoroid oluşumunu yada varolan hemoroidlerin yarattığı şikayetlerin artmasını kolaylaştıran  doğal bir süreçtir.Özellikle gebeliğin 6. ayından sonra hamilelerde epey rahatsızlıklara sebep olabilmektedir.

Hamilelerde hemoroidin ilk belirtisi genellikle dışkılama esnasında görülen taze kandır. Bu kanama genellikle kısa zamanda durur, ancak her dışkılama esnasında yineler. Kanama dışında görülen diğer belirtiler bölgede dolgunluk ve özellikle dışkılamayla başlayan ve uzun süre devam eden ağrıdır. Bunun dışında temizlik esnasında ele kitle ve şişlik gelmesi diğer bir şikayet olabilmektedir.

Makatta meme oluşması kanamaya sebep olmadan bazen akıntı ve kaşıntı ile karşımıza çıkmaktadır. Hemoroid içinde kan pıhtılaşırsa veya hemoroid memesi boğulursa tromboze hemoroid oluşur ki çok ağrılıdır.Normal bir hemoroid ağrı ve sancı yapmaz.Eğer bir hastada ağrı veya sancı varsa tromboz,abse veya fissür (çatlak) düşünülmelidir. Bu durum çok şiddetli ağrıya yol açar.Gebe tuvaletini yapamaz,oturamaz hatta ağrıdan uyuması bile zor olabilmektedir. 
Gebelikte iç hemoroidler özellikle az az kanamaya sebep olup kan kaybına yol açarak demir eksikliği anemisine neden olabilmektedirler. Bu gibi durumlarda mutlaka bir genel cerrahi muayenesi ile kanser ihtimali ekarte edilmelidir.

 
 Gebelikte hemoroid ler neden  daha sık görülmektedir?

Hamilelikte hemoroid artışının ilk sebebi gebelik hormonları ve özellikle progesteron hormonunun damar cidarındaki düz kaslara yaptığı gevşetici etkisidir.Aynı sebepten dolayı gebelerde hemoroidin dışında ayak ve vulva-dış genital organda varisler oluşmaktadır.

Diğer bir sebep ise gittikçe büyüyen rahmin  artmış olan kan hacminin de etkisiyle  kalça kemiği içinden geçen büyük damarlara bası yaparak akımda yavaşlama,göllenme ve sonuç olarak varis ve hemoroidlere sebep olmasıdır. 

Hemoroid gebelikte en sık görülen varis şeklidir, bunu bacaklardaki varisler takip eder. Vulva varisleri ise ender görülürler.
 
 Gebelikte basur  (gebelikte hemoroid) tedavisi  mümkün müdür? 

• Hemoroidi  gebelik esnasında tamamen tedavi etmek mümkün olamamaktadır. Amaç şikayetleri azaltmaktır. İlaçla tedavi ilk tercih edilen yöntemdir.
  
  Kortikosteroid içermeyen  fitil ve pomadlar:
  Gebelikte herhangi bir ilacı kullanamazsınız. Doktorunuzun önerdiği kortizon içermeyen krem ve fitiller o bölgedeki ödemi azaltıp kaşıntı,ağrı ve sıkıntı hissinin geçmesine yardımcı olmaktadırlar.

Ağrı kesici haplar ve kremler:
Sadece ağrı şikayetinin azalmasına yardımcı olurlar.Parasetamol türevi ağrı kesiciler ve lokal anestezik madde içeren kremler hamilelikte rahatlıkla kullanılabilinirler.

Dışkıyı yumuşatan ilaçlar:
Hamilelikte yine aynı şekilde dışkıyı yumuşatan ilaçların herhangi birini kullanmak mümkün değildir. Ancak doktorunuzun önerdiği bir şurup veya hapı kullanıp kabızlığı engelleyerek basura ait şikayetlerin azalmasına yardımcı olabilirsiniz.Bu tür ilaçların uzun süreli kullanımı genelde ilaç etkisinin giderek azalmasına neden olmaktadır.

Oturma banyoları:
Aşırı sıcak oturma banyoları erken doğumu tetikleyebileceği için gebelere önerilmemektedir.Ancak ılık suda rahatlamak amacı ile dezenfaktan madde koymadan ve 20 dakikayı geçmeyecek bir sürede oturmak mümkün olabilmektedir.
 
Kan dolaşımı düzenleyen haplar:
Varis tedavisinde de kullanılan bu ilaçların doktor kontrolünde ve önerilen şekilde gebeliğin üçüncü ayından sonra kullanılması mümkün olabilmektedir.Sadece zaman kazanıp gebeliğin bitmesinden sonraki uygulanacak diğer bir tedaviye  yardımcı olabilmek amacıyla önerilmektedirler. Kesin tedavi sağlamazlar.

• Nadiren de olsa tromboz geliştiği zaman acil bir operasyon gerekebilmektedir. Günümüzde açık cerrahinin dışında  hemoroid (Basur) tedavisinde laser (infrared) , Longo tekniği ve skleroterapi uygulanmaktadır. Genel cerrahi uzmanı gerektiği ve en güvenilir olan şekilde bu operasyonu gerçekleştirecektir.

Hamilelikte Hemoroid , Basur Olmaması İçin Önlem alın:

ü       Bol miktarda sebze ve meyve tüketin .Aç karnına sabahları birkaç adet kayısı  veya kabuğu ile birlikte yeşil elma yiyin.

ü       Günde en az 2 litre su için.

ü       Mayalı, ekşili ve acılı yemeklerden kaçının.Kahve ve çay içmeyin.

ü       Kabızlığı azaltmak için kepekli ekmek tüketin.

ü       Doktorunuzun önerdiği egzersizleri ve Kegel ekzersizlerini yapın.

ü       Tuvaletinizi yaparken ıkınmayın. Tuvaletten sonra kesinlikle kuru tuvalet kağıdı kullanmayın ,ıslak bebek mendillerini tercih edin.

 Hemoroid (basur) normal doğuma engel midir?

Hayır,engel değildir. Eğer büyük hemoroid paketleri ile birlikte dış genital organda yaygın varisler var ise veya hemoroid fazla büyüyüp tromboze olup kan pıhtısı içinde birikmiş ise doktorunuz değerlendirip sezaryen kararı verebilir. Basit hemoroidlerde doğumun normal yoldan gelişmesine engel yoktur.
Doğum sonrası çoğunlukla hemoroide bağlı problemler azalacaktır.Doğum sonrası 3 ay beklenip gerileme olmazsa genel cerrahi uzmanıyla görüşmeniz önerilir.

Bu yazı Genel Cerrahi Uzmanı  Op.Dr.Cavit Hamzaoğlu tarafından hazırlanmıştır. (www.hemoroid.net)

                                          Geri        

Kegel egzersizleri
Kabızlık
Hafta Hafta Gebelik