Anne ve baba adaylarının gebelik boyunca en çok düşünüp karar
vermekte zorlandığı konu doğum şeklidir.Çoğunlukla çiftler yakın
çevrelerinin etkisi altına girmekte yada yanlış bilgilere
ulaşabilmektedirler.
Normal doğum (NSD) ve sezaryen (SCA) birer doğum şekli olup hiçbiri diğerinden
üstün değildir. Her iki doğum şeklinin kendine ait avantaj ve
dezavantajları vardır.Doğum şekline karar verirken bunlar göz önüne alınmalı
ve doktorun çiftler ile karşılıklı görüşmesiyle karar verilmelidir ve
herhangi bir doğum şeklinde ısrarcı olunmamalıdır.
Gebelik takibini yapan doktorun doğum şekli hakkında bir
değerlendirme yapabilmesi gebeliğin 36-37 haftasından önce mümkün
olmamaktadır. 37. haftada bebek baş gelişi ile geliyorsa ,tahmini doğum
ağırlığı 4000 gr’ın altındaysa ,plasenta yukarı çıkmışsa (aşağı yerleşimli
değilse ),vaginal muayene ile çatı darlığı olmadığı saptanmışsa ,anne adayı
normal doğum yapmayı istiyorsa ve ruh hali buna izin veriyorsa normal doğum
planlanabilir.Bu durumda beklemeye geçilir.Çünkü gebelik 40. haftaya (miada
)dek sürebilir ve hatta 10 gün miad aşımı olabilir.
Eğer sezaryen planlı bir şekilde uygulanacaksa genellikle beklenen
doğum tarihinden (40. hafta) 10-14 gün önce gebelik sonlandırılır.Bunun ana
nedeni son 10 gün içinde doğum eyleminin başlama riskinin artmasıdır.
Normal doğumun avantaj ve dezavantajları nedir?
üNormal doğum (NSD)
bebeğin vaginal yol ile doğurtulması olup fizyolojik bir süreçtir.Doğum
sonrası anne birkaç saatte normal aktivitesine geri döner, kısa sürede
emzirmeye başlar.Eylem esnasında kasılmaları sağlayan oksitosin hormonu anne
sütünün gelmesini de uyarmaktadır. Hastanede kalış süresi 24 saat olup
gebelik öncesi yaşantıya kısa sürede dönülmektedir.
üNormal
doğum un bebek açısından avantajı doğum eylemi esnasında sıkışıp büzülen
akciğerlerin soluk alıp vermeye daha hazırlıklı olmasıdır.Anne ve bebek
arasındaki duygusal bağ da daha kısa sürede kurulmaktadır.
üNormal
doğumun bazı riskleri de mevcuttur.Ne yazık ki doğum eyleminin nasıl olacağı
önceden tespit edilemediğinden başlangıçta normal seyreden bir eylem
esnasında bile her an problem gelişebilir.Eylem duraklayabilir,yavaşlayabilir
,süre uzayabilir. Eylem sırasında bebek sıkıntıya girebilir,kalp atımları
yavaşlayabilir,acil sezaryen şartları her an hazır olmalıdır.Doğum esnasında
eylemin fazla uzaması bebeğin oksijensiz kalmasına, ileriki yaşantısında
zeka- motor fonksiyon geriliğine yol açabilir.Ikınmanın yetersiz olması
,bebeğin kalp atımlarında bozulma gibi nedenlerle vakum uygulaması
gerekebilir.Bebeğin başının doğumunun ardından omuz takılması ve buna bağlı
problemler görülebilir.
üNormal
doğumun anne açısından önemli riski doğum esnasında oluşabilen
yırtıklardır.Bu yırtıklar epizyotomi (dikiş) uygulanan doğumlarda bile
görülebilir, ileride dışkı tutamama sorunlarına yol açabilir.Annenin vagina
ve bağırsakları arasında milimetrik bir yol açılarak (fistül) vaginadan
dışkı gelmesine sebep olabilir ve bu durum sıkıntılı ve uzun bir tedavi
gerektirir.
üNormal
doğuma bağlı gelişebilecek mesane sarkması (sistosel) ileriki hayatında
genellikle ameliyat gerektirecek idrar kaçırma şikayetlerine yol açabilir.Bu
ürkünç görülen problemler nadiren ortaya çıkmaktadır.
üAnne
adaylarının normal doğumdan uzaklaşmalarının bir nedeni doğum ağrılarından
korkulması olup doktorun uygun görmesiyle ağrısız doğum yapıldığında bu
korku gereksiz olmaktadır.
üAnne ve baba
adaylarının endişelendiren bir başka konu eylemin başlama zamanının önceden
bilinmemesidir.Doğumun uygunsuz zaman ve koşullarda başlama ihtimali,büyük
şehirlerdeki trafik yoğunluğu sıkıntısı ,hastaneye gitmede geç kalma korkusu
,doğum başlangıç belirtilerini fark edememe endişesi sıklıkla olmaktadır.Bu
nedenler çoğu kez çiftler sezaryene kendileri yönlenmektedirler.
üDoğum
sonrası epizyotomi (doğum dikişi) bölgesi özel bir bakım gerektirmekte,
iyileşme ortalama 7-10 günde olmaktadır.Bu dönemde anne çoğu kez normal
pozisyonda oturamaz ve dikişler düzenli pansuman gerektirmektedir.
Sezaryen ile doğumun avantaj ve dezavantajları nedir?
üSezaryen (SCA) bir
karın ameliyatı olup batın boşluğuna girilip rahmin doktor tarafından
açılarak bebeğin doğurtulduğu bir doğum şeklidir,her şeyden önce bu
unutulmamalıdır.Bir batın ameliyatının ve narkozun içerdiği tüm riskleri
içermektedir.
üSezaryenin
en büyük avantajı bebek açısından riskleri en aza indirmesidir.Sezaryen ile
doğumda normal doğumda anlatılan risklerin hemen hemen hepsi yok
edilmektedir.Bebeğini en az risk ile dünyaya getirmek isteyen anne adaylarının bir
kısmı bu nedenle kendi isteği ile sezaryen olmaktadır. Sezaryen ile doğan
bebeklerde doğum sonrası ilk birkaç gün solunum sıkıntısı ve solunum
sayısında artma (yeni doğanın geçici taşipnesi) olasılığı biraz daha
fazladır. Fakat bu durum normal doğum sonrası da görülebilir ve geçicidir.
üSezaryen ile
doğum anne açısından normal doğuma göre daha problemlidir.Ameliyat sonrası
annenin kendine gelmesi ve bebeğini emzirmeye başlaması 1-2 saati almakta,
annenin ağızdan beslenmeye başlaması ile 6-8 saatte ayağa kaldırılıp
dolaştırılan annenin genellikle 2 gece hastanede yatması
gerekmektedir.Annenin normal yaşantısına dönmesi 3-7 gün sürmektedir.Bu
süreçle tek başına yataktan doğrulmak zor olabilmektedir.
üNormal
doğumda olduğu gibi sezaryen ile doğumda da dikiş yerlerinde iltihap ,hematom
(kan birikmesi) ve dikişlerin açılması ihtimali az da olsa vardır.