Doğum İzni ,
Doğum Raporu
Ve
Süt İzni
|
Emekli sandığı ve SSK'lı çalışan gebelerde doğum öncesi ve sonrası
izinler ve kanunlarla ilgili kanuni düzenlemeler aşağıda
belirtilmiştir.Gebelerin mağdur olmaması için yapması gereken
yalnızca o tarihlerde Sağlık Bakanlığı'na bağlı bir Devlet Hastanesine
veya takip oldukları devlet kurumları ile anlaşmalı özel hastanelerede gerekli formaliteleri yerine getirmesidir.
|
Emekli Sandığına bağlı
çalışan gebeler yanlarında kurumlarından aldıkları hastaneye sevklerini
gösteren kağıtlarını, SSK'lı gebeler ise vizite kağıtlarını ve karnelerini
yanlarında getirmelidirler.Bu evrakların (sevk kağıdı- vizite
kağıdı)yeni ve en çok 3 gün önce alınmış olmaları gereklidir
Hem SSK lı hem de devlet memuru (657 sayılı
devlet. memuru kanununa tabi) hamile kadınlar 8 haftası doğumdan önce, 8
haftası da doğumdan sonra olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni
kullanabilmektedirler. Yine doktor raporu ile doğuma 3 hafta kalana kadar
çalışabilmekte ve izinlerinin geri kalan kısmını doğum sonrasına
aktarabilmektedirler. Yani, çalışan gebeler dilerlerse gebeliklerinin 32.
haftasında doktorlarından aldıkları "37. gebelik haftasına kadar daha 5 hafta
süre ile çalışmasında gebeliği yönünden sakınca bulunmamaktadır" şeklindeki
benzer raporlarla doğum öncesi kullanmadıkları 5 haftalık izni doğum
sonrasına aktarabilirler
Bu durumda doğum sonrası 8+5= 13 hafta (91 gün) süre ile kanuni
olarak izin kullanma hakkına sahip olurlar.
Kanunlar birden fazla bebek bekleyen anne
adaylarında (çoğul gebeliklere)ise doğum öncesi izni 8 yerine 10 hafta olarak
kullanılabilmelerine olanak sağlamaktadır.
Doğum şekli ister sezaryen ister normal
doğum olsun, doğum öncesi ve sonrası izinlerini etkilemeyecektir.Özellikle
planlı sezeryanların erken yapılması doğum öncesi izne erken ayrılacağı
anlamına gelmez. Tüm hesaplamalar son adet tarihine veya bilinmiyorsa en
erken dönemde yapılmış ultrasondaki bebeğin büyüklüne göre 40 hafta
üzerinden yapılır.
SSK lı gebeler için doğum izni ve
doğum raporu hakkında kanuni düzenleme
4857 sayılı iş kanunun
74.maddesi
SSK lı anne adayları
doğumdan önce sekiz ve
doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için
çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce
çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir yani 10 hafta
olarak kullanırlar. Ancak,
sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse
doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda,
gebenin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.
Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık
durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse
artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.
Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik
kontroller için ücretli izin verilir.
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü
takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır.
Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz. Bunun için hastaneden hekim
raporu gerekmektedir.
İsteği halinde kadın işçiye, onaltı
haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık
süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli
izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
Kadın işçilere bir yaşından küçük
çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu
sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi
kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.
Devlet memurları ile ilgili
kanuni düzenleme
21.07.2004 tarihli ve 25529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 14.07.2004
tarihli ve 5223 sayılı Kanun ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
104 üncü maddesinin (A) bendi; "Memura doğum yapmasından önce 8 hafta ve
doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süre ile
aylıklı izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğumdan önceki 8 haftalık
süreye 2 hafta süre eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde,
tabibin onayı ile memur isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde
çalışabilir. Bu durumda, memurun çalıştığı süreler, doğum sonrası sürelere
eklenir. Yukarıda öngörülen süreler memurun sağlık durumuna göre tabip
raporunda belirlenecek miktarda uzatılabilir. Memurlara, bir yaşından küçük
çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir.
Süt izninin kullanımında annenin saat seçimi hakkı vardır." şeklinde ve 108
inci maddesinin üçüncü paragrafı "Doğum yapan memurlara istekleri halinde 104
üncü maddenin (A) bendinde belirtilen sürelerin bitiminden itibaren 12 aya
kadar aylıksız izin verilir." şeklinde değiştirilmiştir
Dikkat!
Yasal hakkınız olan bu izni kullanabilmeniz
için yapmanız gereken işlemler vardır. Bunlardan en önemlisi hamileliğinizin
32. haftasında doktorunuzdan alacağınız durumu belirtir rapor ,tüm
ultrasonografi sonuçları ile size en yakın bir devlet hastanesi ya da
polikliniğine veya son düzenlemeler ile ssk, emekli sandığı ile anlaşmalı bir
özel hastaneye başvurarak raporu onaylatmanız ve çalıştığınız kurumdaki
personel bölümüne iletmenizdir. Daha sonraki işlemler ile ilgili olarak
personel biriminizden bilgi alabilir ve işlemleri takip edebilirsiniz.
Tereddütte kaldığını durumda bağlı bulunduğunuz kurumdan bilgi almanız
mümkün olmaktadır.Önümüzdeki günlerde sisteme dahil olacak olan "sgk" (
sosyal güvenlik kurumu) dahilindeki hastalar için doğum izni, doğum raporu,
süt izni gibi haklar için muhtemelen yeni bir kanuni düzenleme yapılacaktır.
Babalar için doğum izni,
doğum raporu
İş
Yasası'nda erkek işçilere doğum izni verilmesini düzenleyen bir hüküm
yoktur. Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Yasası'nda erkek memurlara 3 güne
kadar doğum izni verilebileceği hükmünün bulunması eşitlik ilkesini gündeme
getirmiştir ve bu nedenle de iş mevzuatında da bu eşitliği sağlamaya yönelik
bir çalışmanın varlığından basında haberler çıkmıştır. Fakat şu ana kadar bu
konu ile ilgili herhangi bir kanuni düzenleme yapılmamıştır.
“Süt İzni” Nedir Ve İş
Kanununa Göre Uygulaması Nasıl Olmaktadır?
Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam
bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça
bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler.
Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır. Süt izni çocuğun sağlığı
düşünülerek verilmiş bir izindir. Süt izni ile ilgili düzenleme 4857
sayılı İş Kanunu’nun, 74. maddesinde belirtilmiştir.
Süt izninin günlük olarak kullanılması
şarttır. Ancak uygulama da görüleceği üzere süt izinleri amacına uygun
olarak kullanılmamakta ve/veya kullandırılmamaktadır. Genelde kadın işçiler
bu izinleri haftalık veya aylık olarak kullanmaktadır.
Özellikle şehir yaşamında kadın işçinin çocuğunu emzirmek için 1,5
saatliğine işyerinden ayrılıp-dönmesi zordur. Kadın işçilerin bu izinlerini
kanaatimce işe bir buçuk saat geç gelerek ve/veya işten bir buçuk saat erken
ayrılarak kullanması yerinde olacaktır.
Süt izninin haftalık ve/veya aylık olarak kullandırılması yasa hükmüne
aykırılık teşkil eder. 4857 sayılı İş Kanunu süt izninin kanuna uygun olarak
kullandırılmaması halinde cezai yaptırım öngörmemiştir. O zaman kadın işçiye
süt izni kullandırılmaz ve/veya yasal düzenleme içinde kadın işçinin
istediği şekilde kullandırılmaz ise ne olacaktır? Bu durumda kadın işçi 4857
sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesine göre iş sözleşmesini tek taraflı fesih
edebilecektir. Haklı fesih nedeni ile işvereninden kıdem tazminatı dahil
olmak üzere ücret ve benzeri haklarını talep edebilecektir.
Kadın işçinin "Süt İzni " nasıl kullanacağını işverenliğe dilekçe ile
bildirmesi, işverenliğinde kadın işçiye "iznin uygun" görüldüğüne dair bir
yazı vermesi gerekir. Verilen dilekçe ve yazı iznin yasaya uygun olarak
kullandırıldığının ispatını sağlayacaktır.Kadın işçi süt iznini çocuğu 1
yaşına gelinceye kadar kullanacaktır.
Yasal düzenleme "...bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde
toplam bir buçuk saat süt izni verilir..." hükmünü getirerek, süt izninin
çocuk 1 yaşına kadar gelene kadar kullandırılabileceğini belirtmiştir.4857
sayılı İş Kanunu süt izninin kanuna uygun olarak kullandırılmaması halinde
cezai yaptırım öngörmemiştir. İşveren tarafından süt izni verilmez ve/veya
istediği şekilde kullandırılmaz ise kadın işçi 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24.
maddesine göre iş sözleşmesini tek taraflı fesih edebilecektir. Haklı fesih
nedeni ile işvereninden kıdem tazminatı dahil olmak üzere ücret ve benzeri
haklarını talep edebilecektir.
Unutulmamalıdır ki , "Süt İzni" çocuğun sağlığı düşünülerek verilmiş bir
izindir.
Geri
Hafta hafta gebelik, hafta hafta hamilelik
SGK doğum izni, SGK
doğum raporu,SGK süt izni
|