Doğum Kontrol Yöntemleri Genel Bilgiler
|
Çiftlerin en büyük korkusu istemedikleri bir zamanda
gebeliğin oluşmasıdır. Çünkü gebelik oluştuktan sonra istenmeyen bir
gebeliğin devamına izin verecek veya hoş olmasa da bir kürtaj kararı
vermek zorunda kalacaklardır. Günümüzde gebelikten korunma yöntemleri çok
çeşitlidir ve her gün yeni yöntemler uygulanmaya başlamaktadır. Bu
yöntemlere genel bir bakış attığımızda; |
-
Abstinens (Cinsel ilişkiye girmeme)
Eğer cinsel ilişkiye girmemeyi bir kontrol yöntemi olarak
kabul edersek, doğal olarak %100 güvenilir bir metottur.Değişik sebeplerden
dolayı (hastalık ,psikolojik sorunlar,seksüel bozukluklar) cinsel ilişkiye
girilmediği zaman doğal olarak gebelik oluşma ihtimali de yoktur.
Ø
Takvim
yöntemi:
Olası yumurtlama gününde 7-10 gün süre ile ilişkiye
girmemek ya da bu dönemde bariyer yöntemi kullanarak ek koruma sağlamaktır.
Dikkat edilmesi gereken yumurtlama tarihinin olabildiğince tam tespitidir.
Bunun için bazal vücut ısısı ölçümleri veya servikal mukus takibi yapmak
gerekmektedir. Erkek doğum kontrol yöntemleri takvim yöntemi olarak da
değerlendirilebilmektedir.
Ø
Geri
çekme (Coitus interraptus):
Ülkemizde en çok tercih edilen bu yöntem ,spermin vagina
içine değil dışarı boşaltılması mantığına dayanmaktadır.
Spermin rahim içine geçmesini engelleyerek gebeliğe engel
olmaktadırlar.
Ø
Erkek
prezervatifi:
En çok kullanılan korunma yöntemlerinden biridir.Latex’ ten
yapılmış olup ereksiyon halindeki penise (erkeklik organına) vagina ile teması olmadan
takılmalıdır.En büyük özelliği cinsel ilişki ile geçen hastalıkları kısmen
engellemesidir.
Ø
Kadın
prezervatifi :
Poliüretandan yapılmış ince bir halka şeklinde olup
vaginanın içine yerleştirilir.Tüm vagina iç duvarını ve rahim ağzını örter.
Kullanışlı değildir.
Ø
Spermisidler:
Jel ,köpük veya fitil şeklinde olup spermleri öldürerek
gebeliği engellemektedirler.
Ø
Diafragma:
Esnek halka şeklinde olup spermisidler ile birlikte
kullanılmaktadırlar. Rahim ağzını kapatır. İlişkiden 3 saat önce
yerleştirilmelidir.
Ø
Servikal
başlık:
Küçük boyutta olup latexten yapılmıştır.Spermisid krem
içerip serviks ağzını kapatarak gebeliğe engel olmaktadır.
Ø
Kontraseptif sünger:
Yeni bir metod olup ülkemizde bulunmamaktadır.
Poliüretandan yapılmış olup spermisid içeren bir süngerdir. İlişki öncesi
vaginanın içine yerleştirilir.
Ø
Spiral :
İçinde hormon veya bakır içeren plastikten yapılmış bir
maddedir. Doktor tarafından yerleştirilir. Spermin geçişini
engellemez.Döllenen yumurtanın rahim içine yerleşmesini engeller.
Östrojen ve progesteron veya sadece progesteron
içerirler.Yumurtlamayı engelleyerek,servikal mukusu kalınlaştırarak veya
endometriyumun (rahim içi dokusu) yapısını bozarak gebeliği
engellemektedirler.
Ø
Doğum
kontrol hapları:
Her gün ve önerildiği
düzende kadın tarafından ağız yolu ile alınırlar.
Ø
3 aylık
iğneler (Depo-
Provera ) :
Düzenli olarak 3 ayda bir kalçadan enjeksiyon şeklinde
yapılırlar. Sadece progesteron içerirler.
Ø
Aylık
iğneler (Mesygina) :
Ayda bir düzenli olarak
kalçadan yapılırlar. Östrojen ve progesteron içerirler.
Ø
Cilt altı
implantları:
Ön kol derisi altına yerleştiriler. 3 yıl süre ile
progesteron salgılayıp gebeliğe engel olmaktadırlar.
Ø
Vajinal
halka (Nuva Ring) :
Ülkemizde yoktur. Vajina içine 3 haftalık bir süre için
korur,sonra 1 hafta çıkartılır ve bu döngü tekrarlanır. Hormon salgılayarak
gebeliğe engel olur.
Ø
Doğum
kontrol bant’ı ( Evra):
Hormon içerir. Doğum kontrol hapları gibi etki
gösterir.Cilde yapıştırılıp 3 hafta sonra çıkartılır.1 hafta ara verilir. Bu
arada adet olunur. Aynı döngü devam ettirilir. Ülkemizde yoktur. Amerika’da
yaygın kullanılmaktadır.
-
Sterilizasyon (kısırlaştırma)
Ø
Erkek
sterilizasyonu:
Spermleri taşıyan tüpler bağlanır. Vazektomi olarak da
bilinmektedir.
Ø
Kadın
sterilizasyonu:
Doğum sonrası veya istenildiği zaman laparoskopi yada açık
ameliyat ile
tüpler bağlanarak sperm geçişi engellenir. Tüp ligasyonu olarak da
isimlendirilir.Sezaryen sırasında da uygulanabilir.
Geri
Gebe
kalma korkusu , şehir efsaneleri
Doğum
kontrol yöntemleri ne kadar güvenli erkek doğum kontrol yöntemleri takvim
yöntemi
|